Veiligheidsdag 2014: 'Leiderschap en ketenverantwoordelijkheid cruciaal bij veiligheid'

13/11/2014

De twee belangrijkste pijlers van veiligheid zijn leiderschap en ketenverantwoordelijkheid. Dit zei Anton van Beek, de nieuwe voorzitter van Veiligheid Voorop, tijdens de Veiligheidsdag voor BRZO-bedrijven op 6 november in Baarn. Daarnaast vindt hij het jammer dat nog lang niet alle bedrijven zijn aangesloten bij Veiligheid Voorop. Opgeroepen werd om deze bedrijven actief te gaan benaderen.

Grote opkomst

Veiligheid leeft, zo bleek uit het grote aantal aanmeldingen (250) voor de Veiligheidsdag voor BRZO-bedrijven op 6 november in Groot Kievitsdal in Baarn. De dag was georganiseerd door Veiligheid Voorop, het actieprogramma waarmee de brancheorganisaties VNO-NCW, VNCI, VNPI, VOTOB, VHCP, VOMI, NVDO, Profion en VVVF de veiligheidsprestaties van de chemie naar een nog hoger niveau brengen. De eerste spreker vanuit de overheid was Chris Kuijpers, directeur-generaal Milieu en Internationaal van het ministerie van Infrastructuur en Milieu (IenM). Hij herinnerde zich een verhaal van Odfjell-directeur Theo Olijve, die enkele maanden na zijn aantreden concludeerde dat er bij het tankopslagbedrijf "geen actief en zichtbaar leiderschap" was geweest. "Veiligheid was 'moeten' in plaats van 'willen', en de verantwoordelijkheden waren niet helder." Het ontbrak er ook aan ketenverantwoordelijkheid, zo bleek uit het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid naar de misstanden bij Odfjell.

Safety deals

Kuijpers pleitte voor meer samenwerking tussen overheid en industrie. Een voorbeeld daarvan zijn de safety deals, waarin het ministerie van IenM en bedrijven afspraken maken om de veiligheid te bevorderen. De eerste safety deal is de door IenM en Veiligheid Voorop voor jonge professionals uitgeschreven essaywedstrijd 'Veiligheid en leiderschap', waarvan de drie winnaars tijdens de Veiligheidsdag werden bekendgemaakt. Kuijpers wees er verder op dat de overheid iets heeft geleerd sinds Chemie-Pack, gezien de veel betere aanpak bij de brand bij Shell Moerdijk afgelopen juni. "Er is slimmer geacteerd en geopereerd."

Transparant

De tweede spreker vanuit de overheid, Jan van den Heuvel, directeur van DCMR Milieudienst Rijnmond, gooide het over een andere boeg. "Ik leg de bal waar die hoort: bij u", hield hij de zaal voor. "U bent, als bedrijven, verantwoordelijk voor de veiligheid. Een bedrijf moet invulling geven aan de eigen verantwoordelijkheid én moet transparant zijn over de resultaten. Dan heeft het bedrijf minder last van de overheid." Dat sommigen vinden dat er te veel 'over punten en komma's' wordt gediscussieerd, vond hij niet helemaal terecht. "Een brandslang die niet opgerold is zegt veel over de veiligheidscultuur van dat bedrijf." Peter Bareman, speerpuntmanager VGM bij de VNCI, stelde hier tegenover dat een tik op de vingers niet altijd het gewenste gedrag oplevert, "zoals iedereen met kinderen weet." Hij gaf aan op zoek te zijn naar een 'smeermiddel' om de discussie tussen overheid en industrie in betere banen te leiden.

Nieuwe voorzitter

Tijdens de Veiligheidsdag werd ook Anton van Beek, topman van Dow Benelux, gepresenteerd als de nieuwe voorzitter van Veiligheid Voorop. Op de vraag van dagvoorzitter Richard Engelfriet waarom hij ja zei tegen het verzoek om voorzitter van Veiligheid Voorop te worden, antwoordde hij: "Omdat ik van deze industrie hou." Er is volgens Van Beek inmiddels al veel bereikt met Veiligheid Voorop, dat hij een uniek samenwerkingsverband noemde. Een van de belangrijkste pijlers onder veiligheid is volgens hem leiderschap: "Goede en betrokken leiders - en niet alleen CEO's - die zichtbaar zijn op de werkvloer." Als tweede pijler noemde hij ketenverantwoordelijkheid. Helaas zijn nog lang niet alle BRZO-bedrijven aangesloten bij Veiligheid Voorop. Samen met de zaal werd daarom afgesproken om deze bedrijven actief te gaan benaderen.

Parallelsessies

Het middagprogramma bestond uit parallelsessies over veiligheid bij onderhoudstops, leiderschap en communicatie, aanpak van near missers, leiderschap (naar aanleiding van de essays), high reliability organisation, het gebruik van TKI's en wishful blindness.

Lees meer in Chemie Magazine

Interviews met Anton van Beek en de winnaars van de essaywedstrijd zijn te vinden in de novembereditie van Chemie Magazine

Presentaties Veiligheidsdag

  1. Presentatie J. van den Heuvel, DCMR Veiligheid Voorop Veiligheidsdag
  2. Presentatie A. van Beek Veiligheid Voorop Veiligheidsdag 6 november 2014
  3. Presentatie Chris Kuijpers Veiligheid Voorop Veiligheidsdag 2014
  4. WS 1 A. Profijt, R. Jongen Veiligheid bij Onderhoudsstops wat is de rol van VCO
  5. WS 2 Clement Saalink leiderschap en communicatie
  6. WS 3 gegeven door C. Baarends Aanpak near misses
  7. WS 4 D. van Wieringen Vandaag alleen maar winnaars
  8. WS 4 De verbindende inzichten essays Veiligheid en Leiderschap
  9. WS 4 Eric Savelberg Essay Veiligheid, ja maar......
  10. WS 4 Jos Villevoye De verbindende inzichten essays Veiligheid en Leiderschap
  11. WS 5 workshop over High Weliability Organisation door Frans Scheeren
  12. WS 6 R. Slegt Presentatie Process Safety indicators
  13. WS 7 Wishful Blindness Annemiek Boelens en Mylene Duijvestein